Picture of By Loïs Marcus

By Loïs Marcus

Waarschuwing: dit artikel kan spoilers bevatten over de eerste aflevering van Wie is de Mol.

[mks_dropcap style=”letter” size=”52″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]H[/mks_dropcap]et nieuwe jaar is begonnen en dit betekent dat er ook een hoop programma’s aan een nieuw seizoen zullen beginnen. Wie is de Mol? is er hier een van, na lang wachten begon afgelopen zaterdag eindelijk de eerste aflevering van het negentiende seizoen. Met tien nieuwe kandidaten en een gloednieuwe presentator die in een ver verleden ook deel heeft genomen aan het programma begint Wie is de Mol aan een fris seizoen in het warme Colombia. Ze starten het seizoen meteen met een krachtmeting waarin er kisten omhoog getrokken moeten worden en later stappen ze ook op het meest Nederlandse vervoermiddel dat er bestaat; de fiets. Letterlijk en figuurlijk dus een bewogen aflevering.

Wat maakt de Mol zo succesvol? 
Ja, je leest het goed, al negentien seizoenen lang is het programma waarin volwassenen een reeks van spellen afleggen, waarin een van de tien kandidaten de boel compleet probeert te saboteren, op de buis. Vanaf 1999 is het programma op televisie, maar pas vanaf het vijfde seizoen doen er bekende mensen in mee. Voor wie denkt dat het programma van Nederlandse origine is, want wees nou eerlijk, Wie is de Mol voelt wel een beetje van ons, heeft het mis. Het programma is door een Belgisch productiehuis bedacht en zij hebben het format aan vijftig landen verkocht. Wij zijn dus heus niet de enige die elke zaterdag aan de buis gekluisterd zitten om onze mol te ontrafelen.

De vraag die in mij opkomt als een programma al jarenlang op televisie verschijnt en nog steeds succesvol wordt bekeken is; wat zorgt ervoor dat mensen hier naar willen kijken? Welke aspecten vinden mensen blijkbaar zo leuk dat ze er elk jaar weer naar terugkeren? Ik ging op onderzoek uit en vond een paar goede redenen die verklaren waarom het Nederlandse publiek elk jaar zo opgaat in dit spelprogramma. Zo heeft het onder andere te maken met de montage en audiovisuele onderdelen en het feit dat je gedurende het programma al snel een tunnelvisie ontwikkelt. Dit alles samen kan zorgen voor een verslavende werking. Tel daarbij op dat er een steeds groter groeiende fanbase ontstaat, die zichzelf ook wel Molloten noemen, en je hebt de succesformule.

Voor wie denkt dat het programma van Nederlandse origine is, want wees nou eerlijk, Wie is de Mol voelt wel een beetje van ons, heeft het mis.

Slimme montage
Elk jaar worden er door middel van montage bepaalde hints verstopt in het programma, die de kijker op weg proberen te helpen naar het goede antwoord op de vraag wie de Mol is. Dit wordt gedaan door het programma heel slim te monteren. Een voorbeeld van de afgelopen aflevering die vakkundig verzamelt is door Wieisdemolhints.nl is bijvoorbeeld dat Robèrt een shirt met fietsjes droeg tijdens de fietsopdracht. Is dit puur toeval of is dit in samenspraak met het programma zo bedacht zodat mensen zullen denken dat hij de Mol is? Een andere hint die puur op montage gericht is, is het feit dat er in een shot een berg te zien is waarop twee tekens te zien zijn. Deze tekens kunnen zowel wijzen op het cijfer 61, het geboortejaar van Robèrt, als de afkorting van een programma waar Rick-Paul in gespeeld heeft, de Grote Improvisatieshow. Op deze manier helpt de montage dus ook mee in de speculatie die kijkers vanaf het eerste moment van de aflevering op het puntje van hun stoel krijgt.

Het feit dat ik in het voorgaande stukje twee hints heb beschreven over Robèrt kan hier al voor zorgen, geloof me, daardoor denk ik ook dat hij de Mol is.

Tunnelvisie
We gaan even door op de audiovisuele onderdelen van het programma. Aan het begin van het programma is namelijk op fluistertoon “trust nobody” te horen, wat ervoor zorgt dat je in de onderzoeks stand gaat.. Juist het feit dat je in een andere stand gaat, zorgt er snel voor dat je extra op bepaalde dingen gaat letten en uiteindelijk in een tunnelvisie belandt. Het feit dat ik in het voorgaande stukje twee hints heb beschreven over Robèrt kan hier al voor zorgen, geloof me, daardoor denk ik ook dat hij de Mol is. Door deze tunnelvisie zie je nog maar bepaalde aspecten en je ziet ze op een bepaalde manier, eigenlijk kan je niet meer op een objectieve manier naar het programma kijken en dit zorgt ervoor dat je uiteindelijk je zinnen op een bepaalde deelnemer zet. Dit maakt ook dat je het steeds leuker gaat vinden als deze deelnemer langer in het programma blijft en je zal blijven kijken omdat je wil weten of je visie klopt.

Zoektocht naar informatie
Dit alles samen zorgt voor een verslavende werking en net zoals bij andere verslavingen heeft dit te maken met dopamine, een stofje in je hersenen. Het is gerelateerd aan het beloningssysteem in je hersenen en zorgt ervoor dat je je gelukkig en tevreden voelt. Het gevoel dat je dus krijgt als je een aflevering van Wie is de Mol kijkt zorgt ervoor dat je de volgende keer weer wilt kijken, omdat het een fijn gevoel geeft. De zoektocht naar informatie, die uiteindelijk zal leiden tot het ontmaskeren van de Mol wakkert de dopamineproductie aan en zal ervoor zorgen dat je elke keer opnieuw wilt kijken.

Cover: Unsplash / María Fernanda Fierro

Google Workspace Google Workspace prijzen Google Workspace migratie Google Workspace Google Workspace