[mks_dropcap style=”letter” size=”52″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]A[/mks_dropcap]fgelopen week werd John de Mol wederom verkozen tot meest invloedrijke persoon in de Nederlandse media. Voor de bedenker van onder andere Talpa en Big Brother is dit tegenwoordig meer een formaliteit dan een verrassing. De Mol voert de lijst ondertussen al acht jaar aan en lijkt niet van plan te zijn om zijn positie binnenkort af te staan: hij wilt zijn imperium alleen maar vergroten.
Twee weken vóór de jaarlijkse uitreiking maakte Talpa namelijk bekend om een Nederlands equivalent van Facebook en Google op te gaan richten. Talpa Connect, zo het moet gaan heten, wilt haar klanten beter in beeld krijgen, zodat er beter op kan worden ingespeeld met bijvoorbeeld advertenties en om dichter bij de consument zelf te komen. De data van consumenten wordt omgezet in gebruikersprofielen, en in samenwerking met andere bedrijven kan er content worden gecreëerd die direct aansluit op de interesses van de gebruiker.
Het blijft echter niet bij alleen media. Ook het nieuwe VoetbalTV wordt gebruikt om materiaal over mensen te verzamelen. Door het verzamelen van de wekelijkse (amateur)voetbalwedstrijden kan men thuis rustig alle partijen terugzien, zonder dat daar toestemming is gegeven. De afspraak is namelijk alleen gemaakt tussen Talpa en de KNVB, met bijgevoegde verklaring: ‘’We werken op basis van toestemming die je eerder al geeft, in de algemene voorwaarden van de KNVB. [Als je het niet wilt,] gaan wij er voorlopig vanuit dat je dan maar niet moet gaan voetballen. Dat klinkt heel cru, maar je kunt ook niet voorkomen dat er iemand met een iPhone filmt en dat rechtstreeks plaatst op Facebook.’’
De Mol Monopolie
Bovenstaande praktijken lijken in strijd met de in januari aangenomen privacywet. Sinds mei 2018 moeten bedrijven in Europa toestemming vragen aan de consument om hun (digitale) gegevens te mogen volgen en gebruiken. Ook moet de consument uitleg en transparantie krijgen wanneer zij erom vragen. Het doorverkopen van data aan adverteerders, het opnemen van duizenden amateurwedstrijden en het volgen van bijvoorbeeld internetgedrag is dus in strijd met de wet. Volgens de Autoriteit Persoonsgegevens is Talpa hier ook fout, maar tot op heden zijn er nog geen consequenties gekomen.
De internetcontent die wordt gevolgd is immens. Niet alleen VoetbalTV, maar ook radiozenders als Radio 538, Veronica, Sky Radio en Radio 10; tv-zenders SBS6, Net5, Veronica en SBS9; het streamingplatform JUKE; websites als Vakantieveilingen.nl en Actievandedag.nl; evenemten als het 538Jingeball en 538 Koningsdag; het ANP en een netwerk van 160 influencers zijn eigendom van Talpa. Een groot en breed gevarieerd palet waarop het voor De Mol mogelijk is om ontzettend veel mensen tegelijk te volgen. Daarnaast maakt het bedrijf ook verschillende formats voor RTL (The voice, The perfect picture en Dance, Dance, Dance) en serieproducties voor Netflix-tegenhanger Videoland. Nagenoeg alle Nederlandse sites worden dus op de een of andere manier bespied.
De macht van de Mol
Naar eigen zeggen heeft het besluit Talpa geen windeieren gelegd. In een keer lukt het om als een soort real-life Big Brother maar liefst 7,5 miljoen mensen in de gaten te houden. Daarnaast had De Mol zelfs mogelijkheid om zijn hand nog meer te laten gelden, maar zijn belang in mediagroep TMG (onder andere Dumpert, de Telegraaf en Privé) heeft de miljardair eind 2017 verkocht. Aan de andere kant wordt er altijd vooruit gekeken en lijkt het stervende medium televisie in de ogen van Talpa nog altijd springlevend. Nog dit jaar werden de mannen van Voetbal Inside, Johnny de Mol, Gordon en Hélêne Hendriks aangetrokken om de nieuwe programmering, bestaande uit voetbal en talkshows, de komende jaren van een gezicht te voorzien.
Of het bereik van Talpa en De Mol ook echt vergroot wordt, moet nog maar blijken. Muziekplatformen zijn met de dominantie van Spotify en Soundcloud nagenoeg geminimaliseerd, wat ervoor zorgt dat zowel JUKE als de radiostations van het mediabedrijf minder luisteraars en mogelijkheden krijgen. Ook op videodiensten ligt Videoland mijlenver achter op Netflix, HBO en Hulu en zal met de komst van Disney+ en Apple Video bepaald niet populairder in de markt komen te liggen. Het YouTube-publiek blijft over, maar lijkt te gevarieerd te zijn om een echte mogelijkheid te zijn voor specifieke advertenties en profiling.
Het onethische en grotendeels illegale aftappen van de bevolking lijkt op het eerste gezicht een verlies-verliessituatie voor iedereen die betrokken is, omdat het aan de ene kant een hoop privacy inlevert en aan de andere kant allemaal in populariteit dalende mediakanalen zijn. Voor De Mol maakt het allemaal weinig uit, want Talpa weet precies juist dat product aan te bieden waar adverteerders zo nodig naar op zoek zijn: aandacht. Zelfs als dat moet betekenen dat je op zondagochtend niet eens meer een potje rustig kan voetballen.
Cover: Pixabay / Eindredacteur: Thomas Korver
