[mks_dropcap style=”letter” size=”48″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]S[/mks_dropcap]ocial media hebben de voetbalfancultuur in de afgelopen jaren flink veranderd. Waar je vroeger alleen op de wedstrijddag zelf met je medefans de wedstrijd analyseerde, kun je nu 24/7 praten over een wedstrijd, club of speler. Platforms als Facebook en Twitter bieden fans de mogelijkheid om te laten weten wat zij van wedstrijden of spelers vinden. Fans kunnen met elkaar in discussie gaan op manieren die decennia geleden niet mogelijk waren. Ook de clubs doen mee: via YouTube kanalen als dat van AFC Ajax kun je veel extra materiaal bekijken zoals reacties van spelers, video’s van trainingen en achtergrondverhalen.

Een groot verschil met hoe de voetbalfancultuur er zo’n 20 jaar geleden uitzag. Elke zondag vroeg uit je bed om met je vader mee naar het stadion te gaan. Later, als je ouder bent, met je vrienden in de trein. In de rij wachten en ondertussen het programmaboekje openslaan zodat je eindelijk weet wie er in de basis staat. Snel naar je plek zodat je niks mist. Na de wedstijd nog wat geïrriteerd praten met medefans over die ene gemiste kans. Eenmaal thuis kun je niet wachten tot het weer zondag is.

Fan Experience
Fans leven tegenwoordig niet meer van wedstrijd tot wedstrijd, alles gaat namelijk de hele week door. Dit heeft grote gevolgen voor de fan experience: de ervaring en beleving die een supporter heeft. Deze ervaring wordt niet meer alleen maar gevoed door een goede pot voetbal en bier, maar ook buiten de wedstrijden om door social media. Dit roept verschillende vragen op, zoals: Is de voetbalfancultuur vandaag de dag meer gefocust op social media dan op werkelijke wedstrijden? En ben je een Ajax-fan als je om de week in de Johan Cruijff Arena zit? Of ben je een Ajax-fan als je dat op social media laat zien?

Ben je een Ajax-fan als je om de week in de Johan Cruijff Arena zit? Of ben je een Ajax-fan als je dat op social media laat zien?

Over de vraag of social media een positief of negatief effect hebben op de voetbalfancultuur valt te discussiëren. Aan de ene kant lopen de stadions leeg en blijven fans misschien liever thuis achter hun schermpje. Ook een extremer geval zijn de zogenaamde ‘vechtafspraken’ die worden gemaakt via social media. Voetbalsupporters van verschillende clubs spreken ergens af om te knokken voor de kick. Wedstrijduitslagen en clubrivaliteit spelen hierbij nauwelijks een rol.

Aan de andere kant brengen social media ook goede dingen mee voor de betrokkenheid van fans. Zo zouden social media ervoor kunnen zorgen dat fans nog meer betrokken raken bij hun club buiten de wedstrijden om. Fans kunnen hun favoriete club of spelers volgen op Instagram, al het voetbalnieuws lezen op Facebook, hun mening over de wedstrijd geven op Twitter en extra materiaal bekijken op Youtube. Daarnaast kunnen social media zorgen voor betrokkenheid van fans die niet in staat zijn om altijd wedstrijden te bezoeken vanwege bijvoorbeeld financiële of geografische redenen. Zo kunnen ook deze fans alsnog de fan experience ervaren zonder het bezoeken van wedstrijden.

Social media in het stadion
Social media spelen niet alleen een rol buiten het veld, maar ook in het stadion tijdens de wedstrijd. Steeds meer voetbalfans gebruiken een second screen tijdens het kijken van een voetbalwedstrijd. Volgens een onderzoek van MasterCard uit 2016 plaatst 40% van de Nederlandse voetbalfans iets op social media tijdens hun stadionbezoek. Ook de voetbalclub zelf speelt in op deze ontwikkelingen door het plaatsen van grote schermen in het stadion. Op deze schermen kun je naast goals en wissels, ook vaak je eigen tweet voorbij zien komen.

Volgens een onderzoek van MasterCard uit 2016 plaatst 40% van de Nederlandse voetbalfans iets op social media tijdens hun stadionbezoek

Ook de KNVB heeft door dat social media een steeds grotere rol gaan spelen in de betrokkenheid van fans. Begin dit jaar organiseerde de KNVB een themadag over fan experience. Een aantal bedrijven kwam daar pitchen over hoe je op innovatieve wijze de fan experience bij een bepaalde club kunt vergroten. Zo kwam één van de bedrijven met het idee om een speciale app te ontwikkelen waarmee je in het stadion een wave kunt coördineren.

AD-columnist Sjoerd Mossou is sceptisch over social media in het stadion: “Samen naar het stadion – en het heerlijk vanzelfsprekende, vertrouwde gevoel dat daarbij hoort. Al het andere is onzin.” Volgens Mossou is samen naar het voetbal gaan de enige ervaring die er toe doet. De stadions lopen leeg en daarom is het belangrijk om supporters weer naar het stadion te krijgen. Een zogenaamde ‘experience’ aanbieden zal hierbij niet gaan helpen volgens hem.

Het moge duidelijk zijn: de voetbalfancultuur is aan het veranderen en social media spelen hierbij een grote rol. Zoals in veel gevallen rondom social media heeft dit positieve en negatieve gevolgen. Het feit blijft dat social media ook in de toekomst veel zal gaan bijdragen aan de fan experience van voetbalfans. Misschien is het tijd om te accepteren dat naast de man met de Ajax-sjaal die op zondag richting de Arena loopt, er tegenwoordig meer verschillende soorten fans zijn.

Eindredactie: Kevin Hesp / Cover: FirmBee