Er zijn te weinig vrouwen op televisie. Die discussie laait, terecht, om de zoveel tijd weer op. Alleen: de vrouwen die op televisie te zien zijn, zijn blijkbaar al snel te oud. En de man, die mag blijven zitten. Tijd om deze discussie dan maar te openen.
Vorige week werd bekend dat Margreet Spijker (49) moet vertrekken als anchor bij het RTL Nieuws, na bijna zestien jaar trouwe dienst. De reden is volgens RTL zelf dat “de hoofdredactie een nieuwe weg inslaat met het nieuws.” Dat kan kloppen: in april onthult het RTL Nieuws haar nieuwe decor, waarbij de presentatoren naar verluidt, net als hun concollega’s bij de NOS, ook gaan staan (en rennen, springen, et cetera). Een woordvoerster zegt dan ook dat ze “niet verder konden met Spijker in een snelle journalistieke wereld met een bepaalde stijl van presenteren.” Au. En nog een trap na: “Het is tijd voor nieuwe en frisse gezichten.”
Spijker had geen fris gezicht meer, zo blijkt. En ze is al de tweede vrouw die in korte tijd bij RTL Nieuws vertrekt. Suzanne Bosman (48) verruilde eind vorig jaar het RTL Nieuws in voor het radioprogramma van EenVandaag. Het voormalige gezicht van het nieuws is nu voor het grootste deel een stem op de radio – iets wat de hoofdredactie van RTL Nieuws misschien helemaal niet zo erg vond. Nog iets verder terug in de tijd, bij een ander actualiteitenprogramma was er een soortgelijke vernieuwingsdrang merkbaar. SBS6 ontsloeg in 2012 drie presentatrices van Hart van Nederland – Cilly Dartell (56) en Milika Peterzon (51) konden ‘de kijker niet meer aanspreken’ en werden ingewisseld voor de ‘frisse’ Sandra Schuurhof (33).
Ook bij het RTL Nieuws werden de vrouwelijke vervangers al snel gevonden. Merel Westrik (34) neemt de plek van Bosman in en Daphne Lammers (41) is de opvolgster van Spijker, zo werd al meteen de dag na haar afscheid bekendgemaakt. Prima opvolgingsregeling. Maar het is vooral opvallend dat de vernieuwingsdrang slechts voor een deel tot uiting komt. Anchors Rick Nieman (48) en Roelof Hemmen (50), toevallig allebei man, mogen wél blijven. Zij beschikken, schijnt, al wel over de nieuwe journalistieke stijl die het RTL Nieuws vanaf april wil toepassen.
Oud (in de zin van ‘voormalig’) nieuwslezeres van het RTL Nieuws, Elsemieke Havenga, kreeg een vieze smaak in haar mond door het ontslag van Spijker. Ze vroeg zich hardop af in de media waarom de vrouwen wel en de mannen niet werden vervangen. Is betrouwbaarheid van de presentatrice niet het allerbelangrijkste? Havenga twijfelt “of mannen en vrouwen wel langs dezelfde meetlat worden gelegd.”
Margreet Spijker, ex collega bij RTL Nieuws moet weg vanwege nieuw decor en vernieuwing. De mannen blijven zitten. Kan iemand dat uitleggen?
— elsemieke havenga (@elsemiekehh) February 14, 2014
Het is uiteraard opvallend dat de ‘oude’ vrouwen plaats moeten maken voor jongere varianten en dat de mannen ondertussen mogen blijven zitten. RTL is vrij open in de reden van het ontslag van Spijker, maar of dat het er allemaal beter op maakt is een tweede. Een ontslag als dit wordt al snel toegeschreven aan geslacht of leeftijd, wat wellicht ook aan de hand is, maar wel een bewuste keuze. Het RTL Nieuws is een commercieel product en wil kijkers trekken. De hoofdredactie denkt blijkbaar dat dat met een nieuwe presentatiestijl en met nieuwe presentatietalenten lukt. Het is alleen nog de vraag of dit inderdaad is wat het publiek ook wil. In ieder geval kunt u nog tot 29 maart naar Spijker kijken, voordat ook zij mogelijkerwijs achter de radio verdwijnt.