2020 heeft gezorgd voor de nodige opschudding omtrent politieracisme. 25 mei 2020 gaat de geschiedenisboeken in als een dag die vele mensen de ogen heeft doen openen. Op deze sombere dag werd de 46-jarige George Floyd het slachtoffer van buitenproportioneel politiegeweld. Meerdere malen herhaalde George dat hij geen lucht kreeg. Helaas was dit tevergeefs en 17 minuten na zijn aanhouding overleed hij. Dit was niet de eerste en ook zeker niet de laatste keer dat de politie iemands etniciteit gebruikt  als afweging voor de mate van geweld en haat die ze gebruiken. De afgelopen maanden ligt ook de Nederlandse politie onder vuur. Niet alleen in de VS is er sprake van politieracisme, maar ook in Nederland gebeurt dit met regelmaat.

Racistische WhatsApp conversaties

In juli 2020 is de politie Rotterdam een diepgaand onderzoek gestart naar racistische uitlatingen van agenten via WhatsApp. Agenten zouden woorden als ‘kankervolk’ en ‘pauperallochtonen’ hebben gebruikt als aanduiding voor mensen met een immigratieachtergrond. Echter, hadden er eerder dat jaar al gesprekken plaatsgevonden tussen klokkenluiders en de Rotterdamse politieleiding waarin duidelijk werd dat meerdere politieagenten zich racistisch uitlieten via WhatsApp. Toch is er toen geen actie ondernomen. Vorige maand werd naar buiten gebracht dat dezelfde vijf agenten zich in 2019 ook al racistisch uitlieten over de in 2018 doodgeschoten scholiere Humeyra. De agenten zouden het bericht ‘weer een turk minder’ hebben gestuurd via WhatsApp. Iets wat niet aansluit bij de neutraliteit die je zou verwachten van iemand in zo een functie. Deze agenten laten met deze gebeurtenissen zien dat ze allesbehalve een positieve houding hebben omtrent mensen met een niet Nederlandse etniciteit.

Consequenties

De vijf agenten die zich meerdere malen racistisch uitlieten op WhatsApp ontvangen slechts een schriftelijke berisping en een aantekening in hun dossier. De agenten krijgen nog een tweede kans aangezien de politiechef ervan overtuigd is dat hun excuses oprecht was. De familie van de slechts, 16 jaar geworden Humeyra, heeft laten weten deze straf veel te laag te vinden. Volgens hen moeten er meer en concretere maatregelen worden genomen. Ook binnen het Rotterdamse politiekorps zijn de meningen verdeeld over de genomen sancties tegen de vijf agenten. Er heerst onrust onder agenten over deze kwestie. Politieagenten voelen zich onveilig door deze lage sancties tegen discriminatie. Er zou meer en harder moeten worden opgetreden. De klokkenluider die destijds melding heeft gemaakt van de racistische opmerkingen in de WhatsApp groep werd door de vijf agenten gekwetst en genegeerd. De Marokkaans-Nederlandse agent zou zwaar getreiterd zijn. Ook is hij vlak na het incident overgeplaatst naar een ander district. Volgens een woordvoerder van de politie zouden deze twee gebeurtenissen niet met elkaar in verband staan. De overplaatsing zou zijn, omdat de agent promotie kon maken.

Etnisch profileren

Etnisch profileren zorgt voor vele problemen, zo worden migranten en etnische minderheden op een generaliserende manier in verband gebracht met criminaliteit.

In december 2020 kwam politie Rotterdam ook al negatief in het nieuws nadat een zwarte man tijdens zijn aanhouding door een agent werd uitgescholden voor ‘kutneger’. Daarbij zou de 45-jarige man en zijn vrouw meerdere malen zijn geslagen in het gezicht en zou de man anderhalve minuut lang met zijn nek klem hebben gezeten tussen de benen van de desbetreffende agent. Dit incident is een van de redenen waarom Amnesty International zich zorgen maakt over etnisch profileren. Etnische minderheden worden op een negatieve manier neergezet en de legitimiteit van de Nederlandse politie gaat sterk achteruit. Etnisch profileren zorgt voor vele problemen, zo worden migranten en etnische minderheden op een generaliserende manier in verband gebracht met criminaliteit. Daarnaast heeft de Nederlandse politie extra bevoegdheden gekregen, zoals preventief fouilleren. Deze bevoegdheden worden gelegitimeerd, omdat dit een positief effect zou hebben op het veiligheidsgevoel van mensen. Amnesty zet zich in om etnisch profileren aan het licht te brengen. Door verschillende onderzoeken en voorlichtingen hopen ze dat de mensenrechten beter gewaarborgd zullen worden.

Verschil tussen Nederland en de VS

In Nederland overleden mensen met een migratieachtergrond maar liefst 11,6 keer zo vaak in handen van de politie dan mensen zonder migratieachtergrond.

Vaak wordt bij nieuws over politiediscriminatie in Nederland vermeld dat dit vele malen erger is in de Verenigde Staten. Is dit zogenaamde verschil wel echt zo groot? Het klopt inderdaad dat gemiddeld gezien er in de VS een groter procent van de samenleving slachtoffer is van politiegeweld. Een voor de hand liggende oorzaak hiervoor is dat er in de VS sneller geschoten wordt door de politie dan in Nederland. Echter, meer opvallend is dat zwarte Amerikanen 2,4 keer zo vaak overleden in de handen van de politie als witte Amerikanen. In Nederland overleden mensen met een migratieachtergrond maar liefst 11,6 keer zo vaak in handen van de politie dan mensen zonder migratieachtergrond. Het verschil tussen Amerika en Nederland is er weldegelijk, maar dit lijkt nu opeens een stuk minder groot. In Amerika is het politiegeweld een groter probleem, doordat daar sprake is van meer militarisering van de politie. Echter, heeft het Amerikaanse politieapparaat zeker niet meer racismeproblemen dan dat in Nederland.

Word je gediscrimineerd? Of zie je dat iemand anders wordt gediscrimineerd? Meld het via de app van Controle Alt Delete of dien een klacht in bij de politie.

UPDATE

Op 20 april is Agent Derek Chauvin door de Amerikaanse jury schuldig bevonden aan de dood van George Floyd. Chauvin werd aangeklaagd voor doodslag, dood door schuld en zware mishandeling met de dood als gevolg. Voor al deze punten heeft de jury, na een beraad van 10 uur, Chauvin schuldig verklaard. Chauvin reageerde onaangedaan op deze voor hem negatieve uitslag. Voor de rechtbank vond er echter het nodige gejuich plaats. Het Amerikaanse volk is blij en opgelucht met deze uitslag. De precieze strafmaat die Chauvin opgelegd krijgt volgt later, ook heeft hij nog de mogelijkheid in hoger beroep te gaan. Desalniettemin, is een van de belangrijkste doel bereikt, politieagenten kunnen wel degelijk veroordeeld worden voor het doden van een burger.

Cover: Kelly Lacy

Edited by: Vanessa Yu