[mks_dropcap style=”letter” size=”48″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]D[/mks_dropcap]e schietpartij die vorige week dinsdag plaatsvond in Zaandam is vastgelegd door een veertienjarige leerling die toevallig uit zijn raam zag wat er gebeurde. De foto kwam via sociale media in elke krant terecht. Het gebeurt steeds vaker: gewone mensen die toevallig bij een incident zijn, het filmen of fotograferen, het online delen en opeens is het journalistiek. Nemen deze burgerjournalisten de plaats in van de bestaande journalistiek? Of zijn ze een welkome toevoeging?

Iedereen journalist
De ontwikkelingen van de burgerjournalistiek gaan snel: er zijn zelfs streaming apps zoals Periscope waarmee je met elke smartphone beelden kunt verspreiden naar je volgers op Twitter. Lees meer over apps als Periscope in dit artikel over Meerkat. De bedenkers van Periscope zeggen zelf dat ze iets wilden maken dat zoveel mogelijk op teleportatie lijkt. Ze willen ons de wereld laten bekijken door de ogen van een ander. Dat deed Rianne Schuurman toen ze tijdens de bommelding in een Jumbo-supermarkt in Groningen aanwezig was. Ze filmde wat er gebeurde en voorzag dit van commentaar en interviewtjes en al snel kreeg ze veel volgers op Twitter. Jean-Pierre Geelen schrijft in de Volkskrant: “Dankzij speeltjes als Periscope kan de burgerjournalistiek zich verder professionaliseren.” Met een beetje talent en het geluk dat je op het juiste moment op de juiste plek bent, heb je zo een journalistieke rapportage.

Het voordeel van de foto’s en video’s die burgers maken wanneer er iets gebeurt, is dat het nuttig is voor politieonderzoek en voor journalisten om een gebeurtenis beter te kunnen beschrijven. Hierdoor kan het nieuwsbericht objectiever en vollediger worden gebracht, dat vinden professionele journalisten ook. Toch is er ook een keerzijde aan de ontwikkeling van burgerjournalistiek. De profesionals zeggen dat burgerjournalisten fouten maken en geen onderscheid maken tussen opinie en feiten. Dat blijkt uit een webenquête van Rozane de Cock die werd beantwoord door Vlaamse journalisten. Burgerjournalisten zijn niet getraind, waardoor ze minder objectief zijn en makkelijker vanuit hun eigen perspectief een gebeurtenis zullen interpreteren en verslaan.

Nieuws zonder betekenis?
Daarnaast zorgen de films en foto’s die mensen maken en delen over een incident mede voor sensationeler en oppervlakkiger nieuws. Want zo’n foto trekt de aandacht, waardoor journalisten er maar al te graag gebruik van maken. Het is makkelijk nieuws, maar zoals Geelen in de Volkskrant zegt, is het nieuws “zonder meer betekenis dan dat er iemand bij was”.

Burgerjournalistiek heeft al met al zowel voor- als nadelen, maar we kunnen er niet omheen dat het bestaat en zal blijven bestaan. Daar zorgen apps als Periscope wel voor. Beeldmateriaal gemaakt door burgers zijn een goede toevoeging aan de professionele journalistiek, maar echte journalisten zullen altijd nodig zijn. Door de gebeurtenissen met een onderliggende betekenis te scheiden van de ongelukkige incidenten en door objectief verslag te doen, geven journalisten betekenis aan het nieuws.

Cover: Anthony Quintano