[mks_dropcap style=”letter” size=”48″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]D[/mks_dropcap]aesh, in de volksmond bekend als IS, zat zowel achter de zelfmoordaanslagen in Ankara als in Brussel. Een punt van discussie werd afgelopen zondag aangehaald door socioloog en filosoof Willem Schinkel, tijdens de wekelijkse uitzending van Buitenhof. Hij benoemde twee cruciale frames. Deze frames hanteert de westerse politiek tijdens toespraken als het gaat om terreuraanslagen van IS. Deze frames heeft hij eerder benoemd in De Correspondent. De westerse politiek blijkt echter niet af te stappen van dit framegebruik.

Frame 1: Aanslag op onze waarden
De politiek probeert de kern van de zelfmoordaanslagen zo abstract mogelijk te houden. Zo spreken alle westerse regeringsleiders van een ‘aanslag op onze waarden’, zoals als vrijheid en veiligheid. Hoewel een aanslag van IS niet geheel onverwachts kwam, lag de nadruk van de politici op onze waarden die werden aangetast. Minister president Mark Rutte sprak over ‘laffe aanslagen op onze vrijheid, onze veiligheid en onze manier van leven’. Deze woorden wist hij tevens onder te brengen in 140 tekens.

Afschuwelijk en laffe aanslagen zijn verschrikkelijk en schokkend. Opnieuw een rechtstreekse aanval op onze manier van leven.

— Minister-president (@MinPres) 22 maart 2016

Ook de huidige premier van het Verenigd Koninkrijk David Cameron dacht er het zijne van.

The terrorists behind today’s atrocities attack our way of life and they attack us because of who we are. We will never let them win.

— David Cameron (@David_Cameron) 22 maart 2016

Koning Willem Alexander sprak tevens over ‘laffe daden’ en een ‘aanval op onze open en vrije samenleving’.

Volgens Schinkel is het verkondigen van dit statement al ‘problematisch op zich’. Dit gaat namelijk voorbij aan het feit dat deze zelfmoordaanslagen gericht zijn op ónze mensen, waarmee deze gebeurtenissen de abstractie worden ingeschoten. De gruwelijkheid van deze daden wordt op deze manier van een vertekende insteek voorzien. Het voornaamste probleem van deze manier van berichtgeving is dat de politieke dimensie uit het probleem wordt getrokken, waarmee we onze eigen rol ‘onder het tapijt schuiven’, aldus Schinkel.

Frame 2: ‘Het zijn lafaards, barbaren en gekken’
Het tweede frame haalt tevens de politieke angel uit het issue. Door de stichters van de zelfmoordaanslagen lafaards, barbaren en gekken te noemen, wordt de kloof tussen de gebeurtenis en het eigen aandeel in deze gebeurtenis, nog groter gemaakt. De Belgisch premier Charles Michel wist dit frame tevens te plaatsen binnen het maximaal aantal tekens voor een tweet:

We will defend and protect our values and freedom. We are confronted with a barbaric enemy. But we are determined and united.

— Charles Michel (@CharlesMichel) 22 maart 2016

En o ja, Geert Wilders zou Geert Wilders niet zijn als hij de zelfmoordaanslagen in Brussel niet als buitenkansje zou benutten, om zijn eigen agendapunten in de spotlights te zetten.

Als ik Minister-president word dan zal ik het islamitisch terrorisme verpletteren, onze grenzen sluiten en Nederland de-islamiseren #noislam

— Geert Wilders (@geertwilderspvv) 22 maart 2016

Eigen rol
IS wond er geen doekjes om dat de westerse interventie in het Midden-Oosten niet onbeantwoord zou blijven. Door dit onbenoemd te laten, blijken de toespraken van westerse regeringsleiders ver weg te staan van hun eigen rol in deze situatie. Het huidige framegebruik in de westerse politiek zorgt ervoor dat mensen worden misleid en eenzijdig worden geïnformeerd. We blijken ons dus niet enkel te moeten behoeden voor de mediaberichtgeving. De retoriek die in de politiek wordt gebruikt, blijkt ook problematisch.

De ernst van depolitisering
Gek genoeg blijven westerse regeringsleiders perplex staan als West-Europa wordt bedolven onder een golf van terreuraanslagen. Het volk wordt op deze manier van vertekende informatie voorzien, omdat de westerse politiek niet wil toegeven aan het feit dat een serieus conflict met IS gaande is. In De Correspondent schetst Schinkel de ernst van de depolitisering van de Nederlandse democratie. Hij noemt depolitisering een politiek proces waarin de genomen beslissingen in de politiek als noodzakelijk worden gezien, waar alternatieven uitgesloten zijn. In het conflict met IS wordt oorlog als enige optie gezien, terwijl deze rol van het Westen tegelijkertijd de kop wordt ingedrukt als het gaat om zelfmoordaanslagen van IS.

Ondanks dat onze minister-president in een toespraak zei dat we in oorlog zijn met IS, brengt Schinkel precies dát aan het licht wat de westerse politiek ons niet wilt laten beseffen. Hij liet zien dat de politieke frames één duidelijk gevolg hebben: de rol van de politiek wordt op deze manier onder het tapijt van de publieke aandacht geschoven.

Cover: Daan van Houten