[mks_dropcap style=”letter” size=”48″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]H[/mks_dropcap]iphop, je houdt er van of je moet er niks van hebben. Op YouTube halen Nederlandse hiphopartiesten views die tot in de miljoenen lopen. Opmerkelijk, dat succes vertaalt zich niet in airplay op grote radiozenders als 3FM, Q Music en Radio 538. Deze zenders zitten niet te wachten op hiphop zo lijkt het. Onlangs maakte VPRO 3voor12 daar een uitgebreide analyse van. Wordt er echt gelet op kwaliteit of hebben grote radiozenders het gewoon niet zo op hiphop?
De cijfers op een rijtje
Laten we de cijfers van Nederlandse hiphopartiesten bekijken die het afgelopen jaar toch aardig wat succes hebben geboekt, op YouTube dan wel te verstaan. Allereerst Ronnie Flex, een artiest die de 4,5 miljoen views passeerde met het nummer Zusje. De groep SBMG met het nummer Oeh Na Na en Jayh met Mooie Dag scoren ook rond de 4,5 miljoen views. Het publiek op YouTube bestaat grotendeels uit mensen die in de leeftijdscategorie 18-34 jaar vallen en dat is juist de doelgroep van 3FM. Vertaalt dit zich dan ook naar airplay op de grote radiokanalen? Nee, alleen Ronnie Flex werd afgespeeld op 3FM. Dit gebeurde slechts zeventien keer, waarbij hij zijn nummer ook live mocht spelen bij 3FM. Dat laatste geldt ook voor Jayh. Laten we bovenstaande cijfers eens vergelijken met 3FM-knuffelbeer Jett Rebel. Zijn single ‘Tonight’ was één week de Megahit op 3FM, daarnaast mocht hij vaak live optreden tijdens de uitzendingen en mocht hij ook nog eens de opening van de 3FM Awards verzorgen. Zijn views op YouTube? Met zijn populairste nummers ‘Tonight’ en ‘Louise’ haalt hij bij elkaar nog niet eens de 800 duizend views.
Radioracisme, bestaat het?
Een nummer wat vaak wordt beluisterd, zou toch ook op de radio te horen moeten zijn? Dat klinkt logisch, maar het antwoord is nee. Hits op YouTube zeggen in principe niks. De analyse van 3voor12 is voornamelijk gericht op 3FM. De reden hiervoor is dat er eigenlijk niks wordt verwacht van de andere grote zenders. “Ik vraag me af of we wel zo weinig hiphop draaien”, zegt 3FM-zendermanager Wilbert Mutsaers. Artiesten als Macklemore en The Opposites werden wel gedraaid. Hiphop is dus wel degelijk vertegenwoordigd, volgens de zendermanager.
Ik vraag me af of we wel zo weinig hiphop draaien
Volgens Gideo Everduim alias Gikkels, rapper en activist, is er echter sprake van ‘institutioneel racisme’ in de radiowereld. Het systeem is racistisch, maar de mensen in het systeem zijn dat niet. 3FM zelf is dus racistisch, maar een Gerard Ekdom of Giel Beelen natuurlijk niet. Dit is wel een hele andere kijk op de hele discussie. De aanwezigheid van hiphop, zoals hierboven beschreven, wordt weggewuifd door Gikkels. Zwarte artiesten zijn niet welkom op de radio, dus de radiozenders draaien geen hiphop. Maar hiphop wordt toch ook door blanke artiesten gemaakt? De uitspraken van Gikkels zijn gewaagd, een beetje vaag en ook niet helemaal waar. Kijk maar naar Typhoon als meest recente voorbeeld. Typhoon is weliswaar nog niet volledig omarmd door 3FM door de nog geringe airplay, maar zijn album Lobi Da Basi werd wel uitgeroepen tot Album van de Week. Het begin is er. Verder worden er toch ook genoeg andere zwarte artiesten gedraaid op 3FM, toch?
De uitspraken van Gikkels heb je inmiddels al kunnen laten bezinken. Vraag jezelf nu het volgende af: zouden zenderbazen daadwerkelijk eerst kijken naar iemands huidskleur, voordat iemands nummer wordt gedraaid? Nee, dat is heel onwaarschijnlijk. Radiozenders horen natuurlijk te kijken naar kwaliteit. Views op YouTube zeggen in dit geval dus vrij weinig. Kwaliteit is echter lastig te definiëren. Misschien kunnen we kwaliteit beter inruilen voor een kwestie van smaak. Smaak kan op de redacties van de radiozenders bewust of onbewust doorsijpelen in de keuzes voor de muziek. Stel, ik heb het voor het zeggen bij 3FM en ik moest kiezen tussen Jett Rebel en Ronnie Flex. Nou, dan wist ik het wel.
