[mks_dropcap style=”letter” size=”48″ bg_color=”#ffffff” txt_color=”#000000″]M[/mks_dropcap]aandagochtend, om 8.15 uur om precies te zijn, slingerde Geert Wilders een ‘nepfoto’ van D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold het internet op. “D66 wil Amsterdam afsplitsen als de verkiezingsuitslag tegenvalt. Pechtold demonstreert met Hamas-terroristen. Is dit de volgende stap?”, vroeg Wilders zich af in zijn tweet. Nederland was in de ban van het nepnieuws dat verspreid werd door Wilders. Maar hoe zit het eigenlijk met het nepnieuws in Nederland?
D66 wil Amsterdam afsplitsen als de verkiezingsuitslag tegenvalt.
Pechtold demonstreert met Hamas-terroristen.
Is dit de volgende stap? pic.twitter.com/U07jHfQmyh
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) 6 februari 2017
Nepnieuws is niet nieuw
Het verspreiden van nepnieuws tijdens verkiezingscampagnes is niet nieuw. In Amerika werd er tijdens de verkiezingsstrijd veelvuldig gebruik gemaakt van nepnieuws. Als we Buzzfeed mogen geloven, speelt Facebook in Amerika een belangrijke rol. Zo blijkt dat de populairste nepnieuwsverhalen op Facebook meer bereik genereren dan nieuwsberichten van traditionele media zoals de New York Times, Washington Post, Huffington Post en NBC News.
Een voorbeeld van een van de best scorende nepverhalen tijdens de verkiezingen in Amerika gaat over Obama. Volgens dit (nep)nieuws zou Obama zorgen voor een landelijk verbod op “the Pledge of Allegiance” (het zweren van trouw aan de Amerikaanse vlag) in scholen. Het bericht had op Facebook een bereik van meer dan 2 miljoen. Volgens Businessinsider is dit nieuws niet echt, maar een gerecyclede hoax. Van ABC News tot CNN, de Amerikaanse media deden er verslag van alsof het waar was.
Het Russische nepnieuwsbedrijf
Maar nepnieuws gaat verder dan alleen Amerika. Zo ging journalist Aart Zeeman met Brandpunt op zoek naar nepnieuws in Rusland. Wat bleek? Er zijn bedrijven in Rusland die nepnieuws produceren en verspreiden op sociale netwerken. Zeeman vertelde maandagavond bij Jinek dat het nepnieuws van bedrijven als die in Rusland ook Nederland bereikt. Tijdens het Oekraïne-debat werd bijvoorbeeld een filmpje verspreid waarin Oekraïense militairen vertellen dat zij met veel geweld Nederland gaan binnenvallen. Het doel van het nepnieuws? De discussie verstoren en vooral veel verwarring zaaien.
https://www.youtube.com/watch?v=5s09rlM2dPY
We weten (nog) wel dat de foto van Wilders nep is
De meesten weten wel dat de foto van Wilders nep is. Maar kan dit misschien de start zijn van nog meer (nep)nieuwsvervuiling op de sociale netwerken in Nederland? “Met als consequentie: wie moet je eigenlijk geloven? Hoe betrouwbaar zijn journalisten?”, aldus Zeeman.
Met als consequentie: wie moet je eigenlijk geloven?
De oplossing van Facebook: factcheckers
In de Verenigde Staten en Duitsland werkt Facebook al samen met zogenaamde ‘factcheckers’. Wanneer de factcheckers nepnieuws vinden, kunnen zij dit als zodanig bestempelen. Het betreffende bericht krijgt dan ook een nep-label zodat echt van nep onderscheiden kan worden. De berichten zullen daarnaast ook minder prominent op de tijdlijn verschijnen. In Nederland gebeurt dit nog niet. Waarom? Dat vraagt de Volkskrant zich ook af. Volgens de Volkskrant wil Facebook nog niet zeggen wanneer Nederland aan de beurt is.
Daarom zullen wij tot die tijd zelf goed moeten nadenken bij het lezen van een nieuwsbericht op sociale media. Want voor je het weet, trap je wel in een foto zoals die van Wilders.
Cover: pixel2013
