Alle ogen waren gericht op de uitgestelde Olympische Spelen in Tokio deze zomer. Of het nu aan de afgelaste festivalzomer of het feit dat mensen toch meer in eigen land blijven deze vakantie lag; er was volop aandacht voor onze sporters. De tribunes waren dan wel leeg, er werd vanuit de hele wereld alsnog genoten van deze Spelen. Wat de afgelopen weken opviel is dat deze Spelen over veel meer gingen dan sport; duurzaamheid, kleding en de onvermijdelijke pandemie. Wat waren opvallende momenten en wat voor mediaberichten kwamen er voorbij?

Voorbereidingen tijdens een pandemie

Het begon en verliep allemaal niet meteen vlekkeloos. Ondanks de Corona-gerelateerde voorbereidingen zijn er voor de aanvang van het evenement 148 besmettingen met het virus gemeld in de Olympische hoofdstad, waarvan zes uit TeamNL. En dat is natuurlijk zuur voor alle sporters die zich keihard hadden voorbereid op dit ene moment en dan alsnog naar huis moesten. Het totale aantal besmettingen gerelateerd aan de Olympische Spelen is inmiddels gestegen tot 458, al geloofde de Japanse premier Yoshihide Suga niet dat het evenement tot een stijging heeft geleid. Ideaal was de situatie dus niet, maar gelukkig konden de meeste sporters zichzelf nog wel laten zien tijdens de spelen.

Duurzame Spelen

Onder de slogan Be better, together (For the planet and the people) zouden dit de duurzame Spelen moeten worden.

Naast alle corona maatregelen stonden er ook voorbereidingen rond een ander thema op de planning: duurzaamheid. Onder de slogan Be better, together (For the planet and the people) zouden dit de duurzame Spelen moeten worden. Dit geldt voor zowel de Paralympische als deze Olympische Spelen. Met wel 17 Sustainable Development Goals, is dit een optimistische doelstelling, maar niets is natuurlijk onmogelijk. Zo zijn er veelbesproken recyclebare kartonnen bedden ontworpen voor de sporters, die naar zeggen van sommigen als ‘antiseksbed’ verdere verspreiding van het coronavirus tegen zouden gaan. Deze claims werden echter ontkracht door onder andere turner Rhys McClenaghan, die al op-het-bed-springend liet zien dat de constructie sterk genoeg is. De keuze voor karton had dus enkel met de duurzaamheid te maken. 

“Anti-sex” beds at the Olympics pic.twitter.com/2jnFm6mKcB

— Rhys Mcclenaghan (@McClenaghanRhys) July 18, 2021

De bedden zijn dan weliswaar een mooi principe, op de zogenoemde ‘duurzame’ Spelen is nog volop kritiek. Het plasticgebruik in Japan ligt namelijk hoog en per inwoner gemeten staat het land op de tweede plaats ter wereld, na de VS. Wat de Spelen zelf betreft zouden de duurzame oplossingen niet genoeg impact hebben en zorgt de groeiende omvang van het evenement ook voor meer impact op het milieu. 

Toch is het mooi dat duurzaamheid een belangrijk thema is dit jaar en de gebouwde faciliteiten worden ingezet als appartementen na de Spelen. Waarschijnlijk is de impact nog steeds groot, maar misschien zet het sustainability wel weer in the picture. 

In opstand tegen kledingvoorschriften

Duurzaamheid is niet het enige onderwerp dat de huidige generatie veel bezighoudt. Het viel namelijk op dat sporters zich dit jaar veel uitspraken tegen de kledingvoorschriften, die bijvoorbeeld in sommige gevallen seksistisch zouden zijn. Dit is een onderwerp dat tegenwoordig veel aandacht krijgt en het is daarom ook niet gek dat dit in de Spelen terugkomt. Het is mooi hoe veranderingen dit jaar zichtbaar worden, als bijvoorbeeld Duitse turnvrouwen een pak met lange pijpen dragen. De veranderingen werden echter niet altijd gewaardeerd; als het Noorweegse beach handbalteam shorts in plaats van bikinibroekjes draagt krijgen ze een boete van de Europese handbalbond (EHF). Gelukkig hebben meerdere partijen, onder wie Pink, aangeboden deze voor hen te betalen.  

De Spelen en politiek

Ze hoopt dat ze ooit weer naar huis kan, in ‘een vrij wit Rusland’

Dat atleten niet altijd vrijheid hebben in het maken van bepaalde keuzes werd ook weer duidelijk tijdens de zaak rond Tsimanoeskaja. De Wit-Russische atlete werd naar het vliegveld gebracht nadat ze zich had uitgesproken tegen haar coaches op sociale media. Dit gebeurde omdat ze van haar coaches in de 4×400 estafette moest meelopen, terwijl ze had getraind voor de 200 meter sprint. In het Instagram bericht legt ze uit dat doordat de ‘doping testen niet op orde waren’, zij nu moet boeten. Nadat ze na het incident niet veilig kon terugkeren naar haar eigen land, heeft Polen haar een visum toegekend en zou haar familie naar Oekraïne zijn gevlucht. Ze hoopt dat ze ooit weer naar huis kan, in ‘een vrij Wit-Rusland’. Gelukkig kan ze nu in ieder geval haar sport uit blijven oefenen in Polen. 

Bijzondere verhalen

Al komen de hier genoemde thema’s allemaal aan bod deze Spelen, het draait nog altijd om de sport. De uitgestelde Spelen maakten ruimte voor nóg langere voorbereidingen die soms goed uitkwamen voor sporters, zodat ze bijvoorbeeld nog konden herstellen van eventuele blessures. Als het moment in de zomer van 2021 dan eindelijk daar is, wordt alles op alles gezet en dit zorgt voor veel mooie momenten op op terug te kijken. Niet alleen winnaars werden geprezen; in het nieuws verscheen snelwandelaar Villanueva, die weliswaar laatste werd, maar met zijn bijzondere verhaal van tegenslag niet anders dan trots kan zijn op het resultaat. 

Recordprestaties

‘Nu mag ik slapen’

De Nederlandse sporters hebben er samen voor gezorgd dat ons land op de zevende plek staat van de medaille ranking, met een recordaantal medailles. Alle topsporters zijn al winnaars op zich, voor de prestaties die ze hebben geleverd. Er werd ondanks blessures goud gewonnen, bijvoorbeeld door BMX’er Kimmann, die met een scheurtjes in de knieschijf de race won. Eén atlete is wellicht het meest opgevallen dit jaar: Sifan Hassan. Zij heeft in haar eentje op drie onderdelen twee keer goud en een keer brons gepakt en dit terwijl ze spierklachten aan haar been had. Het is de eerste keer sinds 1988 dat iemand op drie onderdelen een medaille wint en voor deze afstanden is dit zelfs nog nooit gebeurd. 

Het doorzettingsvermogen van de sporters is een voorbeeld voor velen. De Olympische Spelen waren anders dan voorheen en ondanks dat er geen publiek bij kon zijn, hebben mensen rond de hele wereld er ongetwijfeld iets van meegekregen. Wellicht hebben we er ook iets van geleerd, over kledingvoorschriften bijvoorbeeld, of politieke vrijheid van sporters. Er zijn in ieder geval mooie en historische momenten genoeg om op terug te blikken en de sporters kunnen weer even rusten, of zoals Hassan zei ‘nu mag ik slapen’. 

Cover: Ryunosuke Kikuno

Edited by: Ninke Boshuizen & Kim Bron