Dromen hebben me altijd gefascineerd. En hoe langer ik erover nadenk, hoe gekker ik ze vind. Dromen zijn een uitstapje uit de werkelijkheid en weten vaak een surrealistisch verhaal te creëren. Vaak zijn dromen gebaseerd op recente gebeurtenissen en ze helpen de dag te verwerken. Ook de grens tussen wakker zijn en slapen is minder zwart-wit dan ik in de eerste instantie dacht. Zo heb ik ervaring gehad met lucide dromen, slaapverlammingen en slaapwandelende vrienden. In het eerste deel van dit drieluik schrijf ik over mijn ervaringen met lucide dromen.

Hoe zien dromen eruit?

Dromen zijn moeilijk te omschrijven en nog moeilijker te verfilmen. De meest droomachtige filmfragmenten die ik ooit heb gezien, zijn te vinden in de korte film The Centrifuge Brain Project van Till Nowak uit 2011. De combinatie van de vrije camera, 4:3 aspect ratio, uncanny valley en kermis creëren een ongemakkelijke en overtuigende droomwereld.

Ook het boek Atlas van de imaginaire verklaringen van Willem Vanhuyse weet patafysica effectief in te zetten om een droomachtige werkelijkheid te creëren. De kinderlijke redeneringen en historische paradigma’s creëren werkelijkheden, waarmee de lezer zich uren kan vermaken. Als het niet om de tekst te doen is, dan wel om de prachtige, droomachtige illustraties. Het is ‘het ultieme coole-opaboek’, zoals een vriend en ik concludeerden.

Lucide dromen

Lucide dromen vallen onder de meest indrukwekkende ervaringen die ik heb gehad. Bij het verschijnsel beseffen mensen tijdens hun droom dat ze aan het dromen zijn. Het zorgt ervoor dat je meer controle hebt over je droom, waardoor je de droomwereld naar je hand kunt zetten en zelf keuzes kunt maken. Na veel tijd en moeite geïnvesteerd te hebben, is het me twee keer echt gelukt om lucide te dromen.

Veel van mijn lucide dromen werden namelijk direct onderbroken, omdat ik gestrest raakte of te enthousiast werd. Voor mij was het vrij lastig om te blijven slapen wanneer ik besefte dat ik droomde, maar voor velen is het nog lastiger om in de eerste plaats in een lucide staat te komen.

Dromen onthouden

Voor mij was het grote nadeel van deze methode ook het grote voordeel. Ik werd namelijk vaker wakker. Hierdoor werd mijn rust verstoord, maar had ik ook meer mogelijkheden om mijn dromen op te schrijven

Om tot een heldere staat te komen in mijn dromen, had ik een eigen stappenplan in elkaar gezet. Deels gebaseerd op tips van het internet, deels op adviezen van vrienden en deels op eigen ingevingen. Allereerst wilde ik meer dromen. Althans, meer dromen onthouden. Hier lag mijn prioriteit, omdat meer dromen onthouden een hogere kans op lucide dromen betekende.

Om meer dromen te onthouden, gebruikte ik verschillende methodes. Een van mijn meest succesvolle methodes was het drinken van water. Een halve liter water drinken zorgde voor een volle blaas, waardoor ik vaak wakker werd tijdens Rapid Eye Movement (REM-)slaap. Een ideale combinatie, want het is de slaapfase waarin gedroomd wordt en waarin men op een natuurlijke manier wakker wordt. Voor mij was het grote nadeel van deze methode ook het grote voordeel. Ik werd namelijk vaker wakker. Hierdoor werd mijn rust verstoord, maar had ik ook meer mogelijkheden om mijn dromen op te schrijven.

Het opschrijven van dromen hielp me om mijn dromen beter te onthouden. Allereerst omdat ik actiever moest nadenken over mijn dromen, maar ook omdat ik op een later moment dromen kon teruglezen die ik anders vergeten zou zijn. Ik vulde dan ook dagelijks mijn droomboekje aan, waarop ik later terug kon kijken. De combinatie van water drinken en dromen opschrijven ondersteunde elkaar. De druk op mijn blaas verlaagde namelijk de drempel om uit bed te stappen, waardoor ik eerder de moeite nam om mijn dromen op te schrijven.

Realiteitscheck

Ook een realiteitscheck vergrootte de kans op lucide dromen. De bovengenoemde methodes hielpen om de kans op het onthouden van dromen te vergroten, terwijl de realiteitscheck de kans op een lucide droom per droom vergrootte. De realiteitscheck die ik een paar keer per dag uitvoerde, was het tellen van mijn vingers. Door dit te doen, vergrootte ik de kans dat ik dit ook in mijn dromen ging doen. Alleen in een droom was ik niet in staat om tien vingers te tellen, waardoor ik wist dat ik droomde. Ik telde namelijk meer of minder vingers of mijn handen waren vervormd. Deze realiteitscheck was voor mij genoeg om in een lucide staat te komen, maar ook het lezen van een tekst en het bekijken van mijn eigen spiegelbeeld kon helpen om in een lucide staat te komen. Tijdens mijn dromen was ik niet in staat om te lezen en ik had moeite met het genereren van een realistisch spiegelbeeld.

Mijn ervaring

Het is me twee keer gelukt om voor een langere tijd in een droom te blijven. Ik was wel beperkt in mijn mogelijkheden, omdat ik anders door enthousiasme wakker zou worden. Uiteindelijk heb ik mijn dromen gebruikt om te vliegen, mijn spiegelbeeld te bekijken en mijn hand door een vloeibaar, glazen raam te steken. Ik voelde de wind tijdens het vliegen en voelde ongemak bij het zien van mijn misvormde spiegelbeeld. Alleen bij het vloeibare glas had mijn brein moeite met het invullen van een gevoel. Allemaal surrealistische ervaringen die ik als volkomen realistisch ervoer.

Het einde

Inmiddels ben ik gestopt met het bijhouden van mijn dromen, maar ik heb nog steeds het boekje waarin ik mijn dromen heb opgeschreven. Voor mij was het absoluut de moeite waard. Niet alleen vanwege de lucide dromen die ik heb gehad, maar ook omdat de dromen die ik kan teruglezen, veel logischer blijken dan ik vroeger dacht.

In het volgende deel van dit drieluik schrijf ik over slaapverlammingen. Het is een verschijnsel waarbij men wakker wordt, maar niet in staat is om het lichaam te bewegen. Vooral toen ik bezig was met lucide dromen, heb ik er veel ervaring mee gehad.

Cover: pixabay via Pexels

Geëdit door Gijs Berk