Drie dagen kort leek hij de held van het laatste debat: Ken Bone, een zwevende kiezer in een kenmerkende trui die een goede vraag over energiebeleid durfde te stellen. Al gauw werd hij gekroond tot winnaar van de avond, want als je niet meer weet wie je moet geloven, dan gok je toch beter op iemand die net zo politiek verdwaald is als jij? Tenminste, dat was totdat Ken zwangerschapsfetisjist bleek te zijn — en er was meer. Het publiek zette hem daarop aan de kant en maakte zich klaar voor de volgende voorbeeldfiguur. Maar is er nog wel zo iemand?

Clinton als rolmodel voor Amerika’s kinderen
De campagnes van beide kandidaten doen de kiezer graag geloven van wel. Clinton heeft een gaziantep escort hele serie spotjes waarin kinderen met twijfel in hun ogen kijken naar bij elkaar geknipte beledigingen door Trump. Ten opzichte van hem ziet Clinton zichzelf als transformationeel leider: ze benadrukt als persoon en met haar beleid een voorbeeld te willen zijn voor de jeugd. Ze wil laten zien dat ‘onze’ kinderen problemen en ongelijkheid samen op kunnen lossen.

Maar kan haar leiderschap het land veranderen? Of is haar idealisme te elitair voor Amerika? Om en nabij over dit soort vragen gaat de documentaire ‘De mooiste jongen van de klas‘. Daarin reist Suzanne Raes af naar haar linkse geboortebuurt, die dicht grenst aan twee arme wijken. Zoals ze zelf vertelt: “Natuurlijk wist ik als kind dat er verschillen waren. Maar die waren er juist om te overbruggen of te verkleinen. […] En omdat we zo dachten, waren we ook betere mensen.” Dat gezegd hebbende vraagt ze zich af in hoeverre ze echt een voorbeeld was of uit de hoogte deed.

Het rolmodel dat Clinton voor een nieuwe generatie kinderen probeert te zijn, bleek voor Raes een onwerkbare desillusie.

Naarmate de tijd vordert, twijfelt Raes steeds meer of haar voorstelling van verschillen niet te elitair is geweest. Of ze geen ander idee heeft uitgesloten. Ze concludeert dat begrippen die in haar kindertijd belangrijk leken, zoals “eerlijk delen, gelijkheid en samen” steeds moeilijker blijken “te vertalen naar heldere opvattingen of politieke stellingnames.” Zij en haar wijkgenoten zeggen zich uit teleurstelling te hebben afgesloten van de politiek en dan maar zelf mensen te helpen waar ze kunnen. Het nationale rolmodel dat Clinton voor een nieuwe generatie kinderen probeert te zijn, bleek voor Raes een onwerkbare desillusie.

Trump als rolmodel voor de witte man
Precies dat is waar Trump Clinton mee aanvalt: dat haar aanpak niet werkt in deze wereld. Dat juist hij een rolmodel is door te zeggen wat ‘many people are saying’. Hij geeft aan niet zomaar de presidentsrace te zijn ingestapt, maar op te komen voor iedereen die onder president Obama niet werd gehoord. Dat zijn kort samengevat vooral witte en oudere mannen, gezien hij niet zoveel heeft met immigranten en vrouwen. Nee, het is de witte man die bruikbaar is voor de economie en weer ruim baan moet krijgen, aldus kamp-Trump. Hij sluit zichzelf en zijn ideeën helemaal op binnen het hokje van een eigen groep die zegt niet met iedereen rekening te hoeven houden.

Maar is iemand die een groep mensen in de maatschappij hoorbaar maakt een rolmodel, laat staan voor de hele VS? Niet echt. Want hoe wil Trump de economie laten groeien zonder stakeholders als immigranten en vrouwen, die afgezet tegen witte mannen een meerderheid vormen op de arbeidsmarkt? ‘Afgepakte’ banen kunnen niet eens allemaal terug naar Trumps mannen: daar zijn er gewoon niet genoeg van. Graag of niet, in een wereld waarin al dat soort stakeholders weten dat ze een stem verdienen, moet hij wel luisteren naar meer dan zijn eigen achterban. Dat roept de vraag op of iemand een rolmodel kan vormen als zijn aandacht ophoudt bij de grens van zijn eigen groep.

Stiekem zijn we allemaal Ken Bone
Al met al kunnen zowel tegen de status van rolmodel die Clinton en Trump denken te vervullen argumenten worden ingebracht. Ergens klinkt dat logisch, gezien elk argument een tegenargument heeft en elk tegenargument een weerlegging. Zo kan een politiek kandidaat best een rolmodel willen zijn ten opzichte van de tegenstander, maar is diegene nooit voor de volle honderd procent een goed of slecht voorbeeld voor de bevolking.

Neem Ken Bone, die ondanks zijn duistere geïnternet hetzelfde forum gebruikt om lof te uiten over president Obama. En kritiek te geven op de korte gevangenisstraf van Brock Turner. Het is onwaarschijnlijk dat hij of iemand anders ooit over alles gelijk zal hebben, of dat iemand een rolmodel zal vormen voor alle mensen in de wereld. We lijken veroordeeld tot wat we allemaal zijn: deels wel en deels geen rolmodel voor onze medemens, net als Ken Bone — een man wiens poging tot het zijn van voorbeeld nooit meer zal worden vergeten.

Cover: Kevin Morris